سردیس احمد شاه مسعود

احمدشاه مسعود فرزند دگروال در ۱۱ سنبله (۱۱ شهریور) سال ۱۳۳۲ در روستای جنگلک ولایت پنجشیر زاده شد.پدرش دوست محمد از افسران ارتش افغانستان در دوران سلطنت محمد ظاهر شاه بود.پدربزرگش یحیی خان یکی از بزرگان مردم پنجشیر به‌شمار می‌رفت که در دوران پادشاهی امان‌الله شاه به عنوان کارمند و مامور رسمی دولت وظیفه خزانه‌دار نقدی را به عهده داشت که در تشویق و جمع‌آوری مجاهدان و مبارزان از زادگاه خود، وادی پنجشیر برای کسب استقلال از استعمار بریتانیا در سلطنت امان‌الله شاه از شخصیتهای فعال زمان خود محسوب می‌شد. مسعود ابتدای کودکی خود را در پنجشیر گذراند. و سالهای بعد را به سبب شغل نظامی پدر، در ولایات ننگرهار، بدخشان، بغلان، غزنی، هرات و کابل گذراند. دوران متوسطه (راهنمایی) و لیسه (دبیرستان) را در لیسه استقلال کابل به پایان رساند و در سال ۱۳۵۲ با شرکت در آزمون کانکور وارد دانشکده مهندسی  کابل گردید.در نوجوانی علاقه زیادی به ادامه تحصیل در دانشگاه نظامی از خود نشان داد، اما به توصیه دوستان پدرش تشویق به ادامه تحصیل در دانشکده‌های پزشکی یا (مهندسی) گردید. هم‌زمان با ورود به دانشکده مهندسی در سال ۱۳۵۲ رسماً عضویت نهضت اسلامی افغانستان را پذیرفت. و در تابستان سال ۱۳۵۴ رهبری مبارزه در نخستین قیام پنجشیر در برابر حکومت وقت را به عهده گرفت، قیام ناکام گشت و چندی از همکاران مسعود از جمله شاه ابدال دستگیر و سپس اعدام شدند. مسعود که تحت تعقیب دولت بود به پاکستان رفت، آن قیام را اشتباه محض خواند و از همان جا راه خود را جدا نمود. با وقوع کودتای کمونیستی هفتم ثور(اردیبهشت) ۱۳۵۷ و آغاز جهاد او به نورستان و کنر می‌رود و با رهبری دسته‌های کوچک مجاهدین، عملاً در رهبری مبارزه علیه رژیم کمونیستی وابسته به شوروی شرکت می‌جوید. مسعود در جوزای(خرداد) ۱۳۵۸ در رأس یک قطعه از چریکهای مجاهد نورستان وارد پنجشیر می‌گردد و در ۱۷ سرطان(تیر) ۱۳۵۸ اولین دسته‌های منظم چریکی را در دره پنجشیر ایجاد می‌نماید.حملات پنجشیر  رشته جنگهایی 9 ساله (از 1359 تا 1367 شمسی) بین نیروهای ارتش سرخ و ارتش جمهوری دموکراتیک خلق افغانستان با مجاهدین تحت امر احمدشاه مسعود برای کنترل دره استراتژیک پنجشیر بود.او درین دوران به سازماندهی نظامی ای پرداخت از جمله گروه متحرک کماندوهایی با تجهیزات سبک بودند که در گروههایی ۳۳ نفره به عملیات جریکی دست می‌زدند. اینها سربازهای حرفه‌ای بودند که به خوبی آموزش دیده  بودند و نماد آنها کلاها پکول آنها بود.تشکیلات نظامی مسعود ترکیب کارآمدی از روشهای سنتی رزمی افغانها و قواعد مدرن جنگ چریکی بود که وی از روش‌های مائو و چه گوارا آموخته بود. روشهای نظامی مسعود به عنوان موثرترین قواعد جنگ چریکی در بین همه  نیروهای مقاومت شناخته شده‌است.در سال 1361 مسعود شورای نظار را تشکیل داد، یک شورای نظامی که عملیاتهای ۱۳۰ فرمانده نظامی مجاهدین را در هفت ولایت شمالی افغانستان هماهنگ می‌نمود. این شورا خارج از حلقه احزاب پشاور بود، که در رقابت و همچشمی و جنگ و منازعه با یکدیگر قرار داشتند. احمد شاه مسعود، پس از سالها مقاومت در برابر اشغال کشورش توسط ارتش شوروی سابق و جنگ با گروه طالبان، در روز ۱۸ شهریورماه ۱۳۸۰ برابر ۹ سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی، در اثر انفجار انتحاری دو مرد تروریست که خود را خبرنگار معرفی کرده بودند، کشته شد.خبر کشته شدن این فرمانده مجاهدین که می‌توانست به کاهش روحیه هم‌رزمانش در جبهه ضد طالبان بینجامد، با چند روز تاخیر اعلام گردید.

منبع :ویکی پدیا